religieus erfgoed

Als er één type gebouw is dat de samenleving in beweging kan brengen dan is het wel een kerkgebouw. Vanuit religieus, cultureel en sociaal oogpunt gezien zijn het de unica binnen een zee aan andere gebouwen. Niet voor niets ontvangen rijksmonumentale kerkgebouwen zo'n 40% van de beschikbare onderhoudsbudgetten. Het afnemend gebruik van deze gebouwen zorgde dan ook voor een brede maatschappelijke zorg. Een zorg die politiek vertaald werd in een Agenda Toekomst Religieus Erfgoed (2014-2016) waarin de opgave verkend werd. Gevolgd door een Programma Toekomst Religieus Erfgoed (2018-2022) waarin lokaal de zorg voor het religieus erfgoed vorm gegeven werd. Als opdrachtgever voor de Agenda en als programmaleider van het Programma mocht ik vanuit de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed vorm en inhoud aan dit onderwerp geven. Hieronder enkele resultaten.

​

De zorg voor de kerkgebouwen kan het best op lokaal niveau inhoud gegeven worden. Daarom is er vanuit het programma bevorderd dat gemeenten kerkenvisies gingen maken. Uiteindelijk hebben 240 gemeenten zo'n visie opgesteld voor meer dan driekwart van alle kerkgebouwen in Nederland. Hier een factsheet met gegevens over het religieus erfgoed in Nederland en de gekozen aanpak.

​

Het creëren van draagvlak voor het belang van religieus erfgoed hebben we op allerlei manieren gedaan: via talkshows, magazines en voorlichtingsbijeenkomsten. Op de site van Toekomst Religieus Erfgoed leest u er meer over.

 

Om partijen te laten zien dat er veel kan met een leegkomend kerkgebouw is een voorbeeldenboek samengesteld met 88 praktijkvoorbeelden, alfabetisch ingedeeld per functie: van appartement tot zorg.

 

Om te laten zien dat er onorthodoxe duurzaamheidsoplossingen mogelijk zijn die uitgaan van de kwaliteit van een kerkgebouw is er samen met de Rijksbouwmeester een ontwerpwedstrijd georganiseerd: Sublieme Schoonheid-Sublieme Duurzaamheid